Onderzoeksopzet 2diabeat ontwikkeld door TNO

‹ Terug naar overzicht

Diabetes type 2 terugdringen is een van de speerpunten van het Nationaal Preventieakkoord. In dit kader is de integrale 2diabeat wijkaanpak ontwikkeld. Hoe meet je wat die wijkaanpak doet: of de wijkaanpak echt werkt, voor wie het werkt, hoe het werkt en hoe de wijkaanpak te verbeteren is? Een wijk is immers altijd in beweging. Onderzoekers van TNO maakten een onderzoeksopzet waarmee de effecten van de 2diabeat wijkaanpak voor diabetes type 2 zichtbaar gemaakt kunnen worden. Door toepassing van verschillende onderzoekstechnieken en databronnen kan op basis van deze onderzoeksopzet het verhaal van 2diabeat in kaart gebracht worden.

 

De integrale wijkaanpak van 2diabeat bestaat uit meerdere onderdelen en is dynamisch, wat inhoudt dat de aanpak wordt aangepast aan wat een wijk specifiek nodig heeft. Dit is belangrijk omdat de betrokkenen en lokale context van wijk tot wijk verschillen. In de wijkaanpak spelen bewoners, lokale aanjagers, professionals en vrijwilligers een belangrijke rol. Ook de fysieke omgeving kan de uitkomsten van de aanpak beïnvloeden, bijvoorbeeld wanneer een omgeving juist wel of niet uitnodigt om te bewegen en gezond te eten (denk aan groene buitenruimte, beschikbaarheid van gezond of juist ongezond voedsel op straat). Allerlei factoren die niet in één onderzoeksopzet of middels één databron te bestuderen zijn. Om het verhaal van een wijkaanpak te vertellen, heb je dus al deze verschillende perspectieven nodig: o.a. vanuit de wijkbewoners, de lokale professionals en het landelijke 2diabeat team.

Verschillende technieken en databronnen verbinden voor onderzoek
De ontwikkelde onderzoeksopzet brengt een aantal technieken en databronnen bij elkaar, waarmee deze perspectieven gevangen worden en het complete plaatje in beeld gebracht kan worden. Om het effect op de wijkbewoners te meten stelt TNO voor meerjarige data te gebruiken van het CBS rondom medicijngebruik voor diabetes. Dit vertelt een deel van het verhaal rond de diabetes-ontwikkelingen in de wijk. Daarnaast wordt geadviseerd steekproefsgewijs, via lopende consulten en via wijkevenementen die georganiseerd worden binnen de wijkaanpak, data te verzamelen bij inwoners over gewicht (en gewichtsverlies), BMI en buikomtrek. Ook kunnen korte vragenlijsten worden ingevuld voorafgaand aan bijvoorbeeld een huisartsbezoek, denk daarbij aan de Diabetes Risicotest, een aantal vragen rondom kwaliteit van leven en het spinnenweb van Positieve Gezondheid.

Verschillende invalshoeken bekijken
Om te bepalen welke aspecten van de aanpak wel of niet werken is – zoals eerder genoemd – het perspectief van de lokale aanjager, lokale actoren en het landelijke 2diabeat team essentieel. Daarvoor kan bij hen via interviews uitgevraagd worden welke ontwikkelingen zij zien in de wijk, welke onderdelen van de integrale wijkaanpak volgens hen werken, welke instrumenten ze zelf graag gebruiken, etc. Ook is er een online platform met een interventie toolbox en besloten groep voor iedere wijk, waar bijgehouden kan worden welke onderdelen vaak bezocht worden en welke gesprekken er ontstaan over de wijkaanpak en gezondheid/diabetes in de wijk.

Het beeld compleet maken
Kortom, heel veel invalshoeken om te bekijken en heel veel puzzelstukjes om te verzamelen. Daarmee wordt de komende jaren het beeld compleet: (hoe) werkt deze wijkaanpak voor diabetes type 2, en wat kan er gaandeweg nog aangepast en verbeterd worden om het effect ervan te vergroten? Hiermee hopen we bij te dragen aan een duurzaam resultaat in de strijd tegen diabetes type 2 in Nederland. Ben je benieuwd naar de volledige 2diabeat onderzoeksopzet? Je vindt het document hier.