FAQ’S

Het programma 2diabeat zet zich in om het aantal mensen met diabetes type 2 in Nederland terug te dringen. Hierbij richten we ons op het bevorderen van een gezonde leefstijl. We gaan lokaal aan de slag: in wijken en dorpen. Zo sluiten we de aanpak aan op de leefomgeving van de inwoners.
Vanuit deze lokale omgeving worden (met name) de volgende groepen gestimuleerd om hun leefstijl te verbeteren:

  • Volwassenen met een hoog risico op het ontwikkelen van diabetes type 2
  • Volwassenen met prediabetes, dit is een voorfase van diabetes type 2
  • Volwassenen met ‘omkeerbare’ diabetes type 2

Om dit te kunnen doen, wordt – onder leiding van een lokale aanjager – een breed netwerk van lokale actoren in stelling gebracht om mensen aan te zetten tot gezonder gedrag. Dit betreft niet alleen professionals uit het medisch en sociaal domein, maar bijvoorbeeld ook medewerkers van sportscholen, werkomgevingen, supermarkten en gebedshuizen.
Het programma 2diabeat ondersteunt de lokale aanjager en zijn of haar team van actoren bij het vormgeven en uitrollen van de aanpak.

Het landelijke programma 2diabeat richt zich op een looptijd van 7 jaar; 2021 – 2027. Per 2diabeat locatie kan de looptijd verschillen.

  • Je ontvangt landelijke support om de opmars van diabetes type 2 in jouw wijk of dorp te stoppen;
  • Een breed netwerk van actoren wordt betrokken;
  • Wensen en behoeften van bewoners worden geïnventariseerd;
  • Het lokale aanbod rondom ‘gezond leven’ in de wijk wordt in kaart gebracht via een toegankelijke en inzichtelijke online leefstijlkaart. De aanjager leert hoe hij of zij deze kaart actueel kan houden;
  • Er is zoveel mogelijk aansluiting bij de initiatieven en samenwerkingsverbanden die er lokaal al zijn. Waar mogelijk worden deze versterkt;
  • De betrokken actoren worden onderdeel van een landelijk leer- en innovatienetwerk waarin ervaringen en kennis worden uitgewisseld;
  • 2diabeat stelt een online toolbox beschikbaar met hulpmiddelen die ingezet kunnen worden voor leefstijlondersteuning, denk hierbij aan leefstijlinterventies, apps, gesprekskaarten en (diabetes) risicotesten;
  • Door middel van effect-, proces en sociaaleconomische evaluatie (Social Return On Investment, SROI) van wordt de effectiviteit onderzocht op zowel lokaal als landelijk niveau.
  • De aanpak van 2diabeat is gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek.
  • 2diabeat is onderdeel van het Nationaal Preventieakkoord en draagt daarmee bij aan een gezonder Nederland.

Het 2diabeat team ondersteunt de lokale aanjager bij het lokaal vormgeven en inzetten van de aanpak. Daarnaast creëren we de landelijke infrastructuur en bevorderen we het onderling uitwisselen van kennis en ervaring. Lees hier verder voor meer informatie.

De landelijke ondersteuning is kosteloos voor een deelnemende locatie. Wel is er aanvullende financiering nodig voor een lokale aanjager. Enkele opties zijn:

  • Vanuit de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) is er een ondersteuningsbudget aan te vragen voor lokale preventieakkoorden;
  • Financiering vanuit gemeente [zorg en/of welzijn];
  • Het toevoegen van de rol van aanjager aan het takenpakket van iemand die al een (betaalde) rol heeft.

Mogelijk is er ook aanvullende financiering nodig voor het organiseren van lokale evenementen.

Wil je kennismaken en meer te weten komen over 2diabeat in jouw wijk of dorp? Neem gerust contact op voor een oriënterend gesprek met een van onze wijkadviseurs. Zo kunnen we samen bepalen of er een match is tussen het lokale initiatief en 2diabeat. Na het eerste contact vragen we je om een clubje professionals – met verschillende achtergronden – te verzamelen. Vervolgens kunnen we met deze ‘verkenners’ een (online) afspraak plannen van ongeveer 1 uur om 2diabeat toe te lichten en te onderzoeken wat de mogelijkheden zijn.
Idealiter is ook de gemeente al in een vroeg stadium aangehaakt.

De aanjager heeft drie rollen
Stimuleren | zet de actoren van de verschillende doelgroepen aan tot het stimuleren van een gezonde leefstijl
Verbinden | brengt actoren bij elkaar en versterkt de verbinding tussen hen om hun activiteiten elkaar te laten versterken
Inspireren | brengt inspiratie vanuit de toolbox met good practices en bewezen interventies. Organiseert sprankels als impuls voor inwoners en actoren Wil je meer weten? Klik dan hier

In principe kan iedereen de rol van lokale aanjager op zich nemen. Belangrijk is dat hij/of zij de betreffende wijk of het dorp goed kent, draagvlak heeft bij de lokale actoren en bovengenoemde rollen goed uit kan voeren.

Enkele opties zijn:

  • Vanuit de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) is er een ondersteuningsbudget aan te vragen voor lokale preventieakkoorden;
  • Financiering vanuit gemeente [zorg en/of welzijn];
  • Het toevoegen van de rol van aanjager aan het takenpakket van iemand die al een (betaalde) rol heeft.

Lokale actoren zijn de personen in de wijk die contact (kunnen) hebben met bewoners over een gezonde leefstijl; de huisarts, praktijkondersteuner, fysiotherapeut, thuiszorgmedewerker, welzijnswerker, sport- en beweegprofessional, maar ook de werkgever, de imam of dominee, marktkoopman of andere sleutelfiguren in de wijk.

2diabeat bundelt graag de krachten. Er zijn allerhande mogelijkheden om je als organisatie of individu bij ons aan te sluiten. Van een strategisch partnerschap tot warme betrokkene. Neem ook dan contact met ons op!

Om toegang te krijgen tot het online leer- en innovatienetwerk is een inlogcode nodig. Wanneer je al actief bent in een 2diabeat locatie, kan je toegang vragen aan de lokale aanjager van de betreffende wijk of het dorp. Ben je (nog) niet actief aan de slag met 2diabeat, maar heb je wel interesse in het leernetwerk, neem dan contact op met secretariaat@2diabeat.nl om de mogelijkheden te bespreken.

In de toolbox op het online leer- en innovatienetwerk staan interventies en hulpmiddelen die lokaal ingezet kunnen worden om bewoners te ondersteunen bij het verkrijgen van een gezonde(re) leefstijl. Wil je je eigen interventie of hulpmiddel aanmelden? Bekijk dan eerst de criteria.
Past jouw instrument hierbij? Stuur dan een mail naar secretariaat@2diabeat.nl

De leefstijlinterventies in de Toolbox richten zich op de volgende pijlers:

  • Bewegen
  • Voeding
  • Ontspanning & slaap
  • Mentale gezondheid
  • Stoppen met roken

Bij hulpmiddelen kan je denken aan testen en vragenlijsten die helpen om inzicht te krijgen in de eigen leefstijl of het risico op het ontwikkelen van diabetes. Dit kan bijdragen aan het vergroten van het bewustzijn- of kennisniveau. Een voorbeeld hiervan is de diabetes risicotest.

Criteria
De leefstijlinterventies die opgenomen zijn in deze toolbox en dus ingezet kunnen worden in de 2diabeat aanpak voldoen aan kwaliteitscriteria. Zo wordt gewaarborgd dat professionals in de wijk werken met leefstijlinterventies waarvan bewezen is dat ze effectief zijn in het bevorderen van een gezonde leefstijl bij de gegeven doelgroepen. Leefstijlinterventies worden opgenomen in deze toolbox als deze:

  • Bijdragen aan een gezonde leefstijl (bewegen, voeding, ontspanning, slaap, mentale gezondheid en stoppen met roken)
  • Gericht zijn op volwassenen;
  • Gebruikt worden in de praktijk;
  • Voldoen aan minimaal één van de volgende kwaliteitscriteria:
  • Een leefstijlinterventie is erkend volgens de Erkenningscommissie interventies van o.a. RIVM loket gezond leven en Database Sport- en beweeginterventies op de volgende niveau’s: Goed onderbouwd (niveau I), Eerste aanwijzingen voor effectiviteit (II), Goede aanwijzingen voor effectiviteit (III), Sterke aanwijzingen voor effectiviteit (IV).
  • Leefstijl apps staan vermeld in de GGD app store met minimaal 4 sterren.
  • Leefstijlactiviteiten worden uitgevoerd door lokale (zorg)professionals volgens (behandel)richtlijnen zoals de NDF voedingsrichtlijn diabetes of de Zorgstandaarden Diabetes.
  • Hulpmiddelen zijn goed onderbouwd door wetenschappelijk onderzoek of gebaseerd op richtlijnen.
  • Interventies zijn nog niet erkend zijn, maar de effectiviteit is wel wetenschappelijk onderzocht. Dit onderzoek moet een bepaalde kwaliteit hebben. Tot opname in de Toolbox wordt besloten door 2diabeat, op basis van advies van experts op het gebied van leefstijlinterventies.

Past jouw interventie of hulpmiddel hierbij? Stuur dan een mail naar secretariaat@2diabeat.nl

Jazeker! 2diabeat verbindt en versterkt andere gezondheidsinitiatieven: van (burger)initiatieven en leefstijlinterventies, tot overkoepelende gezondheidsprogramma’s. 2diabeat zorgt voor een sterk lokaal preventienetwerk. Deze netwerken bieden enerzijds een steunstructuur voor burgers om een gezonde leefstijl vol te houden. Anderzijds creëren deze netwerken een stevige basis voor de introductie van andere preventieprogramma’s en leefstijlinterventies. Door nog meer te investeren in bestaande lokale netwerken, kunnen meer mensen in de wijk worden bereikt en de beweging naar een gezonde wijk worden versterkt.

Als je wilt bijdragen aan het bevorderen van de gezondheid in jouw wijk, meld je aan door je in te schrijven voor een kennismakingsgesprek [link maken] of één van onze webinars ‘Meedoen met 2diabeat’ [link naar agenda]. We verkennen dan samen met jou wat er nodig is in jouw wijk, welke rol je zelf kunt en wilt spelen en welke andere personen er nodig zijn. Elke wijk bepaalt zelf waar ze mee aan de slag gaan. Vanuit 2diabeat wordt het hele traject van verkenning tot uitvoering begeleid door één van onze wijkadviseurs.

Lokale aanjagers spelen een belangrijke rol in het versterken van het wijknetwerk en het aanjagen van de gezonde beweging in de wijk. Om hier voldoende tijd voor vrij te maken is het aanvragen van financiering vaak een randvoorwaarde. Vanuit 2diabeat ondersteunen we bij het verkennen van verschillende financieringsroutes op lokaal en regionaal niveau. Hierbij is de gemeente een belangrijke gesprekspartner, omdat zij steeds meer de regie voeren op het ontwikkelen en realiseren van integraal preventiebeleid. Het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) en de bijbehorende SPUK-regeling vormen hierbij een belangrijke basis.

Vanuit 2diabeat zijn we inmiddels met bijna 100 wijken in gesprek of in gesprek geweest. Wil je weten of er al contacten lopen in jouw wijk of gemeente, neem dan contact met ons op. Indien er al contacten zijn, kunnen we je verbinden aan de betrokkenen in jouw wijk of gemeente. Je kunt een mail sturen naar secretariaat@2diabeat.nl.

Onze wijkgerichte aanpak is zorgvuldig ontwikkeld in samenwerking met circa 200 experts en ervaringsdeskundigen. Hierbij zijn werkzame elementen van een integrale aanpak onderzocht en leerlessen van andere programma’s meegenomen. Vervolgens zijn we aan de slag gegaan in de praktijk. Inmiddels is er ruim 2 jaar ervaring opgedaan met de 2diabeat aanpak. De belangrijkste resultaten en lessen tot nu toe hebben we gepubliceerd in een publicatie: [link naar publicatie]. Daarnaast blijven we onze aanpak evalueren door middel van proces- en effectiviteitsonderzoek in samenwerking met TNO/Lifestyle for Health.

Het bevorderen van een gezonde leefstijl en het effect daarvan op het voorkomen van aandoeningen zoals diabetes type 2 kost tijd. Daarom heeft 2diabeat de intentie om wijken minimaal 2 jaar te ondersteunen. Het programma 2diabeat loopt tot 2027. Ondertussen wordt vanuit het programma gewerkt aan overdracht en landelijke borging, zodat de aanpak ook na 2027 doorgezet kan worden.